Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Lathyrus pannonicus & Pinus cembra

fotò
fotò
Jaisso(-d'Oungrìo)

Lathyrus pannonicus

Fabaceae Leguminosae

Nom en français : Gesse de Hongrie.

Descripcioun :
La Jaisso-d'Oungrìo es uno meno raro que trachis dins li prado e li blachiero de noste relarg d'auto Prouvènço. La cambo èi gaire alado, li fueio soun coumpausado de 2 à 4 parèu de fuioun sènso vediho (mai acabado pèr uno pichoto pouncho en erbo). L'enflourejado es uno grapo de 3 à 11 flour jauno pièi blanco, pourtado pèr un long pecou mai long que la fueio d'à coustat. Li dóusso fan de 3 à 6,5 cm e caupon de 12 à 20 grano. La subsp. de Prouvènço ié dison asphodeloides qu'a de bousserlo en long.

Usanço :
Ramentan que li grano de jaisso soun empouisounanto e dounon uno malautié néuroulougico, lou latirisme (presènci d'ODAP), se n'en manjas de trop.

Port : Erbo
Taio : 15 à 50 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Lathyrus
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae

Ordre : Fabales

Coulour de la flour : Blanco Jauno
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 12 à 20 mm
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 800 m
Aparado : Noun
Abriéu à juliet

Liò : Blachiero - Prado - Óuriero de bos
Estànci : Subremediterran à Coulinen
Couroulougi : Éurosiberiano
Ref. sc. : Lathyrus pannonicus (Jacq.) Garcke, 1863

fotò
fotò
Èlevou

Pinus cembra

Pinaceae

Àutri noum : Èlvou, Èlve, Éuve, Alvié, Auvié.

Noms en français : Pin cembro, Arole.

Descripcioun :
L'èlevou (e si varianto dins la Tinèo) que ié dison peréu l'éuve en Ubaio, es un aubre de mountagno pas proun grand. Se recounèis à sis aguio groupado pèr 5 e à si pigno que caupon de grano manjadisso.

Usanço :
L'èlve fai de pignoun que soun manjadis. Soun bos èi recerca pèr l'esculturo e li moble. "Se fahiò de caissos en èlve". L'èlve, as mancou besougn de lou tratar perqué a uno resino que las bèstios l'atacon pas (J.-L. Domenge in LMT, op.cit. p. 52). Es proun esta utilisa pèr lou rebouscage. L'òli essenciau èi vertuous contro lou tussi.

Port : Aubre
Taio : 3 à 20 m
Fueio : aguio escaumo
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Pinus
Famiho : Pinaceae


Ordre : Pinales

Coulour de la flour : Jauno
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 5 à 8 cm
Flourido : Printèms

Sòu : Si
Autour basso e auto : 1400 à 2500 m
Aparado : Noun
Jun à juliet

Liò : Melounié - Sapiniero - Relarg à rousage
Estànci : Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Pinus cembra L., 1753

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
ges
ges
ges
ges
ges
RR
C
C

Lathyrus pannonicus & Pinus cembra

ges
ges
RR
ges
ges
ges
ges
ges

Coumpara Jaisso(-d'Oungrìo) emé uno autro planto

fotò

Coumpara Èlevou emé uno autro planto

fotò